Khởi đầu
Năm 1999, Mazda bắt đầu dự án thay thế mẫu Familia/323/Protegé cũ bằng các mẫu hatchback/sedan mới. Thiết kế trưởng Hideki Suzuki là người dẫn dắt chính dự án này cùng với sự hợp tác của các trung tâm thiết kế Mazda ở Mỹ, Đức và Nhật Bản.
Năm 2001, thiết kế của Hasip Girgin đã được chọn. Trước đó, ông đã dành 6 tháng để hoàn thiện bản thiết kế ở Hiroshima (Nhật Bản) trước khi được phê duyệt sản xuất.
Sản phẩm cuối cùng ra mắt vào năm 2003 tại Triển lãm IAA Cars Frankfurt Motor Show lần thứ 60, và Mazda3 thế hệ đầu tiên ra mắt tại Nhật Bản một tháng sau đó. Mazda3 nhanh chóng trở nên phổ biến nhờ giá cả phải chăng, cảm giác lái thú vị và thiết kế tốt.
Năm 2006, Mazda giới thiệu Mazda3 MPS (Mazda Performance Series) thiên về hiệu suất tại Triển lãm ô tô Geneva. Mẫu xe mới đi kèm với bộ vi sai hạn chế trượt và động cơ tăng áp 2.3L mạnh mẽ, cùng loại được sử dụng trên Mazda 6 MPS. Chiếc xe nhận được đánh giá tích cực từ cả giới truyền thông và khách hàng.
Tiến hóa và đổi mới
Mazda3 thế hệ thứ hai được ra mắt vào năm 2008, tại Triển lãm ô tô Los Angeles và Triển lãm ô tô Bologna. Mặc dù vẫn sử dụng khung gầm 'C1' do Ford, Mazda và Volvo cùng phát triển, nhưng thế hệ Mazda3 này đã nhận được các nâng cấp trong suốt vòng đời của mình. Đây cũng là thế hệ giới thiệu công nghệ Skyactiv và các phiên bản hiệu suất cho dòng Mazda3.
Mẫu xe hiệu suất MPS ra mắt thế hệ thứ hai, bao gồm các cải tiến như điều chỉnh ECU, điều chỉnh tỷ số truyền, cải tiến phanh, nâng cấp hệ thống treo, cải tiến piston, cải tiến hệ thống lái và thay đổi về mặt thẩm mỹ.
Vào giữa năm 2013, Mazda3 thế hệ thứ 3 đã xuất hiện với công nghệ Skyactiv hoàn chỉnh hơn và chuyển hướng khỏi nền tảng chung 'C1' để chuyển sang sử dụng khung gầm Mazda Skyactiv mới được phát triển chung với CX-5 thế hệ đầu tiên.
Chiếc Mazda3 này cũng là chiếc xe đầu tiên áp dụng ngôn ngữ thiết kế Kodo và giới thiệu những cải tiến như hộp số và động cơ GVC và Skyactiv.
Lấy ý tưởng từ mẫu Kai concept, Mazda3 thế hệ thứ 4 được giới thiệu vào tháng 11 năm 2018 tại Triển lãm ô tô Los Angeles. Đây cũng là mẫu xe đầu tiên của Mazda đại diện cho tham vọng 'hướng đến sự cao cấp'.
Mazda3 2018 có sự khác biệt sâu sắc về mặt hình ảnh giữa phiên bản hatchback và sedan. Thiết kế nổi bật của Mazda 3 thế hệ thứ 4 đã giành được nhiều giải thưởng trong ngành – bao gồm cả Thiết kế ô tô thế giới của năm 2020.
Phiên bản đặc biệt kỷ niệm 100 năm
Để kỷ niệm 100 năm thành lập Tập đoàn ô tô Mazda vào năm 2020, phiên bản đặc biệt của Mazda3 đã được trình làng. Phiên bản này dựa trên phiên bản cao cấp nhất và các yếu tố thiết kế lấy cảm hứng từ chiếc xe du lịch đầu tiên của Mazda - R360 Coupe. Với màu sơn trắng ngọc trai, nội thất màu đỏ tía đậm và logo kỷ niệm, mẫu xe phiên bản giới hạn này thực sự nổi bật giữa đám đông.
Mazda3 đã đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình hình ảnh thương hiệu của hãng xe Nhật kể từ khi được giới thiệu, với doanh số tích lũy toàn cầu đạt hơn 6 triệu chiếc, đây là một trong những mẫu xe bán chạy nhất của Mazda.
