Nguyên nhân đến từ lời cam kết của Donald Trump về việc áp thuế cao, tới 60% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc; con số cao hơn rất nhiều so với mức thuế từ 7,5% đến 25% mà ông từng áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Chuỗi cung ứng toàn cầu bị xáo trộn dưới thời Donald Trump
Donald Trump từng gây áp lực lớn lên nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong nhiệm kỳ 2017-2021 và những chính sách thuế quan của ông có khả năng tái định hình mạnh mẽ chuỗi cung ứng toàn cầu.
Điều này mở ra cơ hội lớn cho các quốc gia Đông Nam Á như Thái Lan, Việt Nam và Malaysia, những trung tâm sản xuất ô tô và linh kiện điện tử hàng đầu khu vực.
Bà Jareeporn Jarukornsakul, CEO của WHA Group, một trong những nhà phát triển khu công nghiệp lớn nhất Thái Lan, cho biết rằng số lượng yêu cầu từ các doanh nghiệp Trung Quốc đã gia tăng đáng kể kể từ khi ông Trump công bố chiến dịch tranh cử.
“Chúng tôi đã chứng kiến làn sóng dịch chuyển này trước đây, nhưng đợt này chắc chắn sẽ mạnh mẽ hơn”, bà chia sẻ.
WHA đang tăng cường đội ngũ nhân sự, đặc biệt là các chuyên viên nói tiếng Trung, để hỗ trợ các nhà đầu tư tiềm năng. Hệ thống khu công nghiệp trải dài trên hơn 12.000 ha của công ty tại Thái Lan và Việt Nam đang trong quá trình mở rộng để đón đầu làn sóng này.
Thái Lan và Việt Nam nổi lên như điểm đến hấp dẫn
Thái Lan, vốn đã là trung tâm sản xuất ô tô khu vực, đang tiếp tục thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt trong ngành công nghiệp xe điện.
Hơn 1,4 tỷ USD đã được các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc rót vào Thái Lan nhằm tận dụng cơ hội bán hàng sang thị trường Mỹ. Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Pichai Naripthaphan tự tin tuyên bố: “Người Mỹ yêu chúng tôi, người Trung Quốc cũng yêu chúng tôi – chúng tôi không cần phải chọn phe.”
Việt Nam cũng không nằm ngoài cuộc chơi khi sở hữu lợi thế xuất khẩu lớn sang Mỹ. Theo ông Leif Schneider, chuyên gia luật quốc tế, Việt Nam cần chuẩn bị cho các biến động chính sách và sẵn sàng đàm phán để giữ vững vị thế của mình.
Malaysia hy vọng "bứt phá" trong ngành bán dẫn
Malaysia, quốc gia đang nhắm tới mục tiêu thu hút hơn 100 tỷ USD đầu tư vào ngành bán dẫn, kỳ vọng lớn vào sự tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ông Soh Thian Lai, chủ tịch Liên đoàn các nhà sản xuất Malaysia, nhận định rằng đây là cơ hội để Malaysia gia tăng thị phần xuất khẩu sang Mỹ và các thị trường khác.
Những rủi ro và cơ hội mới cho Đông Nam Á
Mặc dù Đông Nam Á được kỳ vọng hưởng lợi lớn từ sự dịch chuyển sản xuất, các chuyên gia cũng cảnh báo về rủi ro về việc Tổng thống mới của Mỹ có thể áp dụng thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ khu vực này.
Bà Jareeporn của WHA nhấn mạnh: “Donald Trump sẽ cần tìm kiếm các đồng minh tại Đông Nam Á để thực hiện chiến lược chống Trung Quốc của mình. Đây sẽ là cuộc đàm phán đôi bên cùng có lợi.”
Việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng có thể mang lại thách thức lớn cho Trung Quốc nhưng đồng thời cũng tạo ra động lực mới cho các nền kinh tế Đông Nam Á. Việc khu vực này có tận dụng được cơ hội để vươn lên hay không sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng và chiến lược thu hút đầu tư trong tương lai.