Vậy hệ thống ống xả là gì, gồm những bộ phận nào và khi nào thì cần sửa chữa? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết dưới đây.
Hệ thống ống xả là gì?
Nói một cách dễ hiểu, hệ thống ống xả có nhiệm vụ thu gom và thải các khí độc hại sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu trong động cơ. Không chỉ đơn giản là “ống khói” của xe, hệ thống này còn giúp giảm tiếng ồn, cải thiện hiệu suất và đảm bảo xe đáp ứng được các tiêu chuẩn khí thải ngày càng nghiêm ngặt trên toàn thế giới.
Một hệ thống ống xả đầy đủ thường bao gồm: ống góp xả, bộ chuyển đổi xúc tác, cảm biến oxy, ống giảm thanh, ống cộng hưởng và cuối cùng là đầu ống xả, tất cả phối hợp nhịp nhàng để đưa khí thải ra ngoài một cách an toàn và yên ắng nhất có thể.
Các bộ phận chính trong hệ thống ống xả
1. Ống góp xả
Nằm sát ngay động cơ, đây là nơi tập trung khí thải từ các xi-lanh. Tại đây, lượng khí còn sót lại chưa cháy hết sẽ được xử lý tiếp trước khi chuyển qua các bộ phận khác. Tùy vào thiết kế xe, có thể có từ một đến hai ống góp.
2. Cảm biến oxy
Hầu hết các xe hiện đại đều được trang bị ít nhất hai cảm biến oxy, một đặt trước và một đặt sau bộ chuyển đổi xúc tác. Nhiệm vụ của cảm biến này là đo lượng oxy trong khí thải, từ đó giúp bộ điều khiển trung tâm điều chỉnh tỉ lệ pha trộn nhiên liệu và không khí sao cho đạt hiệu suất tối ưu và tiết kiệm nhiên liệu nhất.
3. Bộ chuyển đổi xúc tác (Catalytic Converter)
Đây là "nhà máy xử lý khí độc" của xe, nơi các hợp chất có hại như CO, NOx hay hydrocarbon chưa cháy được chuyển hóa thành CO2 và hơi nước, thân thiện hơn nhiều với môi trường.
Với xe chạy dầu diesel còn có thêm bộ lọc hạt (DPF) để giữ lại các chất dạng bồ hóng và tro. Bộ phận này cần được bảo trì định kỳ để tránh tắc nghẽn.
4. Ống xả và hệ thống kết nối
Hệ thống này bao gồm các đoạn ống dẫn khí từ đầu đến cuối xe. Tùy theo thiết kế, các đoạn ống sẽ được bố trí chạy dọc theo gầm xe, nối các bộ phận lại với nhau.
5. Bộ giảm thanh và cộng hưởng
Đây là những bộ phận giúp chiếc xe của bạn vận hành êm ái. Bộ giảm thanh làm giảm tiếng ồn từ khí thải, trong khi bộ cộng hưởng giúp triệt tiêu những âm thanh khó chịu như tiếng ù, tiếng vo ve ở tần số cao.
6. Đầu ống xả (pô)
Đây là nơi khí thải cuối cùng được đẩy ra khỏi xe. Tùy loại xe mà đầu xả có thể đặt phía sau, hai bên hoặc thậm chí có dạng đôi trên các mẫu xe thể thao. Riêng xe điện thì không có khí thải, nên thường sẽ không cần bộ phận này hoặc nếu có thì chỉ mang tính trang trí.
Những dấu hiệu cho thấy hệ thống ống xả có vấn đề
Một khi hệ thống ống xả gặp trục trặc, xe không chỉ chạy ồn hơn mà còn có thể tiêu tốn nhiên liệu, giảm công suất hoặc thậm chí tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Dưới đây là một số dấu hiệu cần lưu ý:
- Rò rỉ khí xả: Có thể do gỉ sét, va chạm vào gầm xe hoặc móc treo bị gãy. Khi đó, bạn có thể nghe thấy tiếng “xì xì” bất thường hoặc ngửi thấy mùi khét lạ từ khoang lái – nhất là nếu rò rỉ xảy ra ở ống góp gần cabin.
- Cảm biến oxy lỗi: Xe tiêu hao nhiên liệu bất thường, tăng tốc kém hoặc đèn “check engine” sáng là những dấu hiệu bạn nên mang xe đi kiểm tra cảm biến.
- Khói từ ống xả: Tùy vào màu khói (trắng, xanh, đen) mà nguyên nhân có thể khác nhau – như hỏng phớt, đốt dầu, hoặc hòa khí sai lệch.
- Móc treo bị gãy: Dẫn đến tiếng kêu lạch cạch khi xe chạy qua ổ gà, hoặc thậm chí làm rơi rớt cả hệ thống ống xả xuống mặt đường.
- Rung động bất thường: Nếu thấy bàn đạp ga hay vô-lăng rung nhẹ khi xe nổ máy hoặc tăng tốc, rất có thể hệ thống xả bị lỏng hoặc rò rỉ ở đâu đó.
Hệ thống ống xả không chỉ là “bộ phận cho có” mà chính là tấm khiên bảo vệ môi trường, đồng thời đóng góp quan trọng vào hiệu suất vận hành của xe. Việc bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra các bộ phận như cảm biến, móc treo, giảm thanh hay bộ xúc tác sẽ giúp chiếc xe của bạn vận hành trơn tru, êm ái và an toàn hơn.
Vì vậy, nếu thấy xe bỗng nhiên “kêu to hơn thường ngày”, có mùi lạ hay cảm giác lái bất thường, đừng ngần ngại mang xe đến gara để kiểm tra hệ thống ống xả.
Nguồn: Carbuzz
