Doanh nghiệp ô tô đang đối mặt với khó khăn
Mới đây, Bộ Công Thương đã có Công văn số 2464/BCT-CN ngày 25/4/2023 gửi Bộ Tài chính trả lời Công văn số 3346/BTC-CST ngày 10/4/2023 của Bộ Tài chính về việc thực hiện Nghị quyết số 31/NQ-CP ngày 7/3/2023 của Chính phủ về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2023.
Theo đó, về chính sách điều chỉnh giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, Bộ Công Thương cho hay, trong các năm 2020 và 2022, trước sự sụt giảm của thị trường ô tô do tác động của đại dịch Covid-19, theo đề nghị của Bộ Tài chính, Chính phủ đã áp dụng chính sách giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước thông qua việc ban hành Nghị định số 70/2020/NĐ-CP (có hiệu lực từ 28/6/2020 đến hết ngày 31/12/2020) và Nghị định số 103/2021/NĐ-CP (có hiệu lực từ 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022).
"Các chính sách trên được ban hành kịp thời đã mang lại hiệu quả tích cực, giúp các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô phục hồi sản xuất, từng bước mở rộng quy mô đầu tư, nội địa hóa sản phẩm nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trong bối cảnh khó khăn chung do đại dịch gây nên", Công văn của Bộ Công Thương nêu rõ.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương nhận định, bước vào đầu năm 2023, trong khi doanh nghiệp vẫn chưa hoàn toàn phục hồi sau đại dịch thì nguy cơ suy thoái kinh tế ngày càng hiện hữu đang gây nhiều tác động nghiêm trọng đến các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nói riêng và toàn nền kinh tế nói chung khi phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức đến từ cả yếu tố trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, sức ép lạm phát, tỷ giá, lãi suất gia tăng… làm ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng, dẫn đến xu hướng thắt chặt chi tiêu đối với những mặt hàng có giá trị cao.
Thị trường ô tô sụt giảm mạnh
Thực tế cho thấy, thị trường ô tô các tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, doanh số toàn thị trường ô tô 3 tháng đầu năm 2023 (bao gồm cả xe du lịch và xe thương mại) sụt giảm đáng kể.
Theo báo cáo bán hàng của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), Huyndai Thành Công và VinFast, doanh số bán hàng tháng 1/2023 của toàn thị trường đạt 17.852 xe, giảm 60% so với tháng 12/2022 và giảm 54% so với cùng kỳ năm 2022; doanh số bán hàng tháng 2/2023 của toàn thị trường đạt 26.419 xe, tăng 48% so với tháng 1/2023 và ngang với cùng kỳ năm 2022.
Mặc dù doanh số bán hàng tháng 3/2023 của toàn thị trường đạt 32.819 xe, tăng 24% so với tháng 2/2023 nhưng giảm tới 28% so với cùng kỳ năm 2022. Tính chung 3 tháng năm 2023, doanh số bán hàng toàn thị trường đạt 77.090 xe, giảm 31% so với cùng kỳ năm 2022.
"Trước thực tế thị trường ô tô giảm sút mạnh, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô đều đưa ra nhiều chương trình ưu đãi, hỗ trợ nhằm khuyến khích người tiêu dùng mua sắm ô tô. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào nguồn lực và các giải pháp kích cầu riêng lẻ của từng doanh nghiệp thì sẽ không đủ để tạo ra sức bật giúp thị trường ô tô tăng trưởng trở lại một cách ổn định và bền vững", Bộ Công Thương đánh giá.
Cần một "bàn tay" tạo sức bật để tăng trưởng trở lại
Với những khó khăn của doanh nghiệp nêu trên, việc tiếp tục áp dụng chính sách hỗ trợ giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước trong một khoảng thời gian thích hợp là cần thiết.
Động thái này cũng phù hợp với tinh thần chung, góp phần kích cầu tiêu dùng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô, các nhà phân phối tiêu thụ được lượng xe tồn kho do tình hình kinh tế khó khăn, tăng doanh thu, bù đắp chi phí, góp phần giúp ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước sớm vượt qua khủng hoảng và phát triển.
Hơn nữa, Bộ Công Thương cho rằng, có thể cân nhắc thời gian áp dụng chính sách này đến hết năm 2023 - thời điểm kinh tế toàn cầu được kỳ vọng sẽ có những tín hiệu khởi sắc.
Bộ Công Thương đề nghị Bộ Tài chính sớm báo cáo Chính phủ xem xét, thông qua chính sách để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, thúc đẩy sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động.
