Nếu có một lý do khiến ngành công nghiệp ô tô thế giới có thể đối phó với rất nhiều cuộc khủng hoảng trong những năm gần đây, thì đó chính là SUV. Dòng xe SUV/crossover đã trở nên phổ biến nhất trên thế giới hiện nay; chúng là nguồn lực chính để tăng trưởng doanh số và lợi nhuận.
Câu hỏi đặt ra là liệu xu hướng này sẽ tiếp tục mãi mãi hay liệu có những mối đe dọa nào đối với phân khúc quan trọng này hay không?
Thị phần xe SUV/crossover tăng mạnh
Vào năm 2021, dòng xe SUV chiếm gần 42% doanh số bán xe mới trên toàn cầu (không bao gồm xe thương mại hạng nhẹ). Người tiêu dùng trên khắp thế giới đã mua gần 31,9 triệu chiếc xe crossover/SUV, tăng 13% so với năm 2020. Mức tăng trưởng gây chấn động, đặc biệt khi so sánh với các phân khúc còn lại: dòng xe du lịch (từ phân khúc A đến F) tăng 1% và xe bán tải tăng 3%.
Những lý do cho sự bùng nổ của dòng crossover/SUV như: sản phẩm đa dạng hơn bao gồm SUV cỡ nhỏ (A-SUV) cho đến SUV hạng sang (F-SUV); nhiều phiên bản điện khí hóa hơn; quan niệm rằng lái xe ở vị trí cao hơn mang lại cảm giác an toàn và việc lên và xuống xe cũng dễ dàng hơn (đặc biệt là đối với những người lái xe lớn tuổi).
Năm ngoái, dữ liệu sơ bộ chỉ ra rằng xe SUV chiếm 45-46% doanh số bán xe du lịch toàn cầu. Sự gia tăng mạnh ở các quốc gia như Ấn Độ, Đức, Anh, Mexico, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ, Malaysia, Việt Nam, Nam Phi, Thái Lan và Philippines. Tuy nhiên, nhu cầu giảm tại thị trường lớn thứ hai thế giới - Mỹ, với mức giảm 7%. Trung Quốc giảm 2% xuống 10,4 triệu xe.
Các mối đe dọa đến sự phát triển của dòng xe SUV/crossover
Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của dòng xe SUV/crossover có thể bị đe dọa bởi các quy định chặt chẽ hơn về ô nhiễm và trọng lượng.
Mặc dù dòng xe crossover/SUV đã được cải thiện đáng kể về lượng khí thải, nhưng nhìn chung chúng vẫn là những phương tiện hạng nặng đòi hỏi động cơ lớn hơn.
Dữ liệu về khí thải của JATO cho thấy rằng tất cả các loại xe SUV (trừ hạng sang) đều giảm mức phát thải trung bình ở châu Âu (từ năm 2020 đến năm 2021). Tuy nhiên, tổng lượng CO2 trung bình là 107,9 g/km của dòng xe này rõ ràng cao hơn so với xe đô thị cỡ nhỏ hay xe sedan.
Nếu khoảng cách này tiếp tục, chính phủ ở các khu vực như châu Âu có thể bắt đầu phạt đối với dòng xe này, không chỉ vì lý do khí thải mà còn vì lý do không gian. Một chiếc SUV luôn lớn hơn và nặng hơn so với một sedan hay hatchback. Ví dụ, ở châu Âu, một chiếc SUV nặng hơn 27% so với một chiếc xe đô thị. Tại Mỹ, nó có trọng lượng lớn hơn 22% so với một chiếc sedan.
Việc tăng thuế đối với dòng SUV chắc chắn có thể ảnh hưởng đến nhu cầu của người mua và trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với lợi nhuận của các nhà sản xuất.
Trong điều kiện thiếu chất bán dẫn hiện nay, nhiều hãng xe gia tăng lợi nhuận bằng cách ưu tiên cho các dòng xe SUV và EV. Nhiều kế hoạch điện khí hóa được các thương hiệu Châu Âu, Mỹ và Châu Á công bố sẽ không thể thành hiện thực nếu không có dòng tiền do SUV chạy bằng xăng và diesel tạo ra. Như vậy, phần nào đó lợi nhuận từ dòng SUV đang thúc đẩy quá trình điện khí hóa.
